Mars'ta gözlemlenen yelpaze ve seki şeklindeki jeolojik oluşumların, gezegenin yeraltından gelen büyük miktardaki suyun etkisiyle sadece birkaç on yıl içinde meydana geldiği ortaya çıktı.
Amerikalı ve Hollandalı bilimadamlarının yaptığı ve Nature dergisinde yayımlanacak araştırmaya göre, Kızıl Gezegen'de delta olarak değerlendirilen bazı oluşumlar, kökenleri volkanik çökelti olan ve dalgaların yol açtığı erozyonlar ya da alüvyonların üst üste gelmesiyle çökelen, "merdiven" şeklinde çok karakteristik bir topografiye sahip bulunuyor.
ABD'nin Virginia Politeknik Enstitüsü ve Hollanda'nın Utrecht Üniversitesi Yer Bilimleri Fakültesi öğretim üyelerinin bu yeni ortak çalışmasında, Mars'taki bazı yerlerin morfolojik araştırmasından yola çıkılarak yapılan tahminlerde, Kızıl Gezegen üzerindeki hidrolojik olayların süresi birkaç on yıldan milyonlarca yıla dek uzanıyor.
Bilimadamlarının bu analizine göre, Mars'ta "merdiven" şeklinde gözlemlenen deltaların çok özel morfolojisi, sadece tek bir hidrolojik olayla ve yağıştan ziyade, yeraltından gelen suyla sadece birkaç on yıl içinde oluştu.
Bu deltaların çok kısa sürede yeraltından aniden açığa çıkan çok büyük miktardaki sudan oluşması fikri, bu suyun debisinin Ren veya Mississippi gibi büyük nehirlerinkiyle karşılaştırıldığında, öncelikle kanyonlarının çok kısa oluşuyla açıklanıyor.
Zira yağmur sularının, çok uzun zaman zarfında deltaların girişinde gözlemlenen kanyonlar oluşturması ve eğer su bunları çok uzun sürede çökerttiyse, bu kanyonların da çok daha uzun olması gerekiyor.
Araştırmacılar, ayrıca bu suyun alüvyonları çok uzun sürede taşıması halinde, gözlemlenen terasların da daha az olması gerekeceğini belirterek, Mars deltalarında bu seki şeklindeki oluşumun, önceden varolan çökeltilerin üzerine bu şiddetli su akıntısının taşıdığı yeni çökeltilerle meydana geldiğine dikkat çekiyor.
Kaynak : www.cnnturk.com
0 yorum:
Yorum Gönder